 |
| ADANA |
GENEL
BİLGİLER
Yüzölçümü:
17.253 km²
Nüfus:
1.934.907 (1990)
İl
Trafik No:
01
İLÇELER:
Adana
ilinin ilçeleri; Seyhan, Yüreğir, Aladağ, Ceyhan, Feke, İmamoğlu,
Karaisalı, Karataş, Kozan, Pozantı, Saimbeyli, Tufanbeyli ve Yumurtalık' tır.
Aladağ:
Adana'ya 105 km. uzaklıkta olan bu ilçede antik devirden kalma bir ören yeri ile
harap Ortaçağ kalesi, Akören beldesindeki Kırık Kilise
harabeleri çok önemlidir. 40 km mesafedeki Acısu
içmesi, Meydan yaylasında Bığbığı mağarası
bulunmaktadır.
Ceyhan:
Adana il merkezine 47 km uzaklıktadır. Adana-Ceyhan karayolu üzerinde 700 m.
uzunluğunda dört cepheli masif kaya üzerinde etkileyici görünümlü Yılan Kale,
Ulucami, Mecidiye Cami ve Durhasan Dede Türbesi ilçenin önemli turistik değerleridir.
Yılankale'nin güneybatısında, Sirkeli Höyüğü
vardır.Höyüğün Ceyhan nehrine bakan kuzey kayalıklarında Hitit Krallarından
Muvattali'nin sakallı ve uzun elbiseli rölyefi
görülür. Anadolu'nun en eski Hitit kabartmasıdır. Kurtkulağı Beldesi'nde bulunan Kurtkulağı Kervansarayı 1693 yılında yapılmış olup eski
Halep kervan yolu üzerindedir. Kervansaray 'da yörenin etnografik eserleri sergilenmektedir.
Feke:
İl merkezine bağlı Tepe Mahallerinde 1945 yılında Bizans tapınağının zemin
mozaikleri ortaya çıkarılmıştır. Feke kalesinin 12. yy.da Bizanslılar veya
Selçuklular tarafından yapıldığı sanılmaktadır. Rafting için ülkemizin en
elverişli ırmaklarından olan Göksu, bu ilçede bulunmaktadır. Ayrıca çok sayıda
yaylalar vardır.
İmamoğlu:
İl merkezine 45 km. uzaklıktaki ilçenin önemli turistik değeri İmamoğlu Yeraltı Şehridir.
Karaisalı:
İl merkezine 47 km. mesafede bulunan ilçenin 8 km. kuzey batısında Milvan Kale, 17 km. batısında 1912 yılında Almanlar
tarafından yapılan Alman Köprüsü, 12 km. güneyinde Altınova köyü yakınlarında tarihi İpek Yolu güzergahında
Kesiri Han önemli tarihi eserleridir. Yerköprü mesire yeri ve Kızıldağ
Yaylası görülmeye değerdir.
Karataş:
İl merkezine 47 km. mesafedeki ilçe coğrafi konumu ile İlk Çağda büyük önem
taşımış bir şehirdir. Magarsus adıyla anılan bu kent
bugünkü yerleşim yerinin 5 km. batısında yer almaktaydı. Karataş'ta Osmanlılardan kalma iki han vardır. Ramsar sözleşmesinde yer alan Akyatan Gölü ve Kuş Cenneti bu ilçededir.
Kozan:
İl
merkezine 72 km. mesafededir. Kozan Kalesi, Asurlular tarafından yapılmıştır.
Önemli eserlerinden biri olan Hoşkadem Cami 1448
yılında Mısır Kölemen Sultanı Abdullah Hoşkadem
tarafından yaptırılmıştır.
Kozan'ın
22 km. güney doğusunda Dilekkaya köyünün 2 km.
uzağında bir ada gibi yükselen tepenin üzerinde Anavarza şehri M.Ö. 9. yüzyılda Asurlular tarafından
kurulmuştur. Kaya mezarları, kilise, sarnıç gibi eserler bugüne ulaşan
kalıntılardır. Ayrıca 18 çeşit deniz hayvanını gösteren Anavarza mozaikleri bulunmaktadır. Kozan ilçesine 10 km.
uzaklıktaki Dağılcak, mesire yeri ve yaylaları ile
ünlüdür.
Pozantı:
İl
merkezine 116 km. mesafededir. Coğrafi konumu nedeniyle tarihte önemli olaylara
sahne olmuştur. Eski ve yeni Anakşa kaleleri, Torosların en önemli geçidi olan Gülek Boğazı'nın girişindedir. Gülek boğazı ile Tekir yaylası arasındaki Kızıltabya ve Aktabya kaleleri
ilçenin önemli turistik mekanlarındandır.
Saimbeyli:
Adana il merkezine 156 km. mesafededir. Eski adı Haçin'dir. Burada Orta Çağda yapılmış kale ve kiliseler
bulunmaktadır.
Seyhan:
İlçenin bulunduğu yöre, pek çok uygarlıklara sahne olmuştur. İlçenin başlıca
eserleri Büyük Saat Kulesi, Taş Köprü, Yağ Cami ve Medresesi, Hasanağa Cami, Kemeraltı Cami, Ulu
Cami Külliyesi, Yeni Cami, Çarşı Hamamı, Bebekli Kilise (Kilisenin tepesinde
tunçtan yapılmış Meryem Ana heykelinin bebeğe benzemesi nedeniyle bu ad
verilmiştir.) dir. Ayrıca Eski Adana Mahalleleri ve
evleri görülmeye değerdir.
Tufanbeyli:
İl merkezine 200 km. mesafededir. İlçenin 20 km. kuzeydoğusunda Hititlerin dini
merkezi konumunda olan "Şar" kenti Hieropolis ve Çomana adları ile tanınır. Romalılardan kalma açık hava
tiyatrosu, Bizans kilise kalıntısı, ana tanrıça tapınağının kapısı olduğu
sanılan Alakapı antik şehrin sağlam kalmış
yapılarıdır. Şar harabelerinin güneyinde Doğanbeyli
köyü yakınında höyükler, batıda Hanyeri yakınında
Hitit anıtı önemli eserlerdir.
Yumurtalık:
İl
merkezine 81 km mesafededir. İlçenin en önemli eserleri Ayas ve Atlas kalesi, Süleymaniye
Kulesi ve Marko Polo İskelesidir. Akdeniz'de kıyısı
bulunan ilçenin balıkçı barınağı bulunmaktadır.
Yüreğir:
Yüreğir'in en önemli eseri Ceyhan nehri kıyısında
bugün Yakapınarı'nın bulunduğu yerde kurulan Misis Antik Kenti, Roma ve Memluk Döneminde önemini
korumuştur. Ceyhan nehri üzerinde 4. yüzyılda Bizans imparatoru Flauius Constantinus tarafından
yaptırılan Misis Köprüsü'nün yakınındaki mozaikler,
Roma bazilikası, su kemeri, stadyum, hamam, kervansaray ve mescit görülebilir.
Karayolu:
D-400 Karayolu ve uluslararası TEM otoyolu ile Adana'ya ulaşılır. Ankara' dan
Aksaray , Pozantı üzerinden 472 km, İzmir'den Afyon Konya Ereğli üzerinden 873
km. İstanbul'dan Bolu, Ankara, Aksaray Pozantı 909 km sonra Adana'ya
ulaşılabilir. Şehir merkezine uzaklığı 5 km. olan otogardan, Türkiye'nin her
yerine otobüs seferleri bulunmaktadır.
Otogar
Tel: (+90-322) 428 20 47
Demiryolu:
Adana demiryolu ile İç Anadolu , Antep ve Mersin'e
bağlıdır.
Adana
Garının şehir merkezine uzaklığı 1 km.' dir.
İstasyon
Tel: (+90-322) 453 31 72
Havayolu:
Havayolu Şakirpaşa HAva
Limanı'ndan sağlanmaktadır. 2750 x 45m² ebadında her türkü gövdeli uçağın iniş
ve kalkışına uygun bir piste sahiptir. Şakirpaşa Hava
Limanı uluslararası trafiğe açıktır. Tarifli ve düzenli seferlerle direk olarak
Almanya, K.K.T.C. ve Arabistan'a İstanbul üzerinden de tüm dünya ülkelerine dış
hat seferleri yapılmaktadır. Yaz aylarında trafik yoğunluğuna paralel olarak
charter seferleri bulunmaktadır.
Denizyolu:
Adana il sınırları içerisinde uluslararası petrol ve yük taşımacılığına açık
Botas Limanı ve Toros Gübre
Fabrikaları Limanı bulunmaktadır.
MÜZELER
VE ÖRENYERLERİ
Adana
Müzesi
Adres:
Seyhan Cad. Adana
Tel:
(322) 454 38 55
Faks:
(322) 454 38 56
Adana
Etnografya Müzesi
Adana
Arkeoloji Müzesi
Adana
Atatürk Müzesi
Misis
Mozaik Müzesi
Anavarza
(Dilekkaya Köyü) Ören Yeri:
Adana’nın Ceyhan ilçesi, Kozan-Kadirli yolunun yaklaşık 20. km’sinde Dilekkaya köyü
yakınındadır. Çukurova’nın ortasında birdenbire yükselen büyük bir kaya
kütlesinin önünde kurulmuştur. Roma İmparatorluğu döneminde “Anazarbus” olarak anılmıştır. Kentin Roma imparatorluk devri
öncesi tarihi hakkında hemen hemen hiçbir bilgi
yoktur. Roma imparatorlarından Septimius Severus’un, Pescennius Niger ile yaptığı iktidar savaşı sırasında, Severus’un tarafını tutan kent, Severus’un 194 yılında galip gelerek imparatorluğun tek
hâkimi olmasından sonra ödüllendirilerek tarihinin en parlak dönemini yaşamaya
başlamıştır. M.S.204-205 yılında Kilikia, İsauria ve Likaonia eyaletlerinin
metropolisi olmuştur. Anavarza, 408 yılında antik Kilikia eyaletinin baş kenti olmuştur. Şehrin Kalesi, Roma
ve İslami dönemlere ilişkin izler taşımaktadır. Ören
yerinde ayakta kalan kalıntılardan surlar, zafer takkı, kale, sütunlar ve mozaikli iki havuz görülmeye değer
niteliktedir. Günümüzde açık hava müzesi olarak faaliyet göstermektedir.
Şar
(Şar Köy) Ören Yeri:
Toros Dağları üzerinde Adana’ya 210 km. uzaklıktaki
Tufanbeyli ilçesinin 20 km. kuzeydoğusundaki Şar
Köyü’nde yer almaktadır. Şar, Hitit döneminde “Komana” adıyla bilinen önemli bir
merkezdir. Ayrıca Roma devrinden kalma açık hava tiyatrosu, Bizans devrinden
kalma kilise ve mermer bloklardan inşa edilmiş 6 m. boyundaki "Ala Kapı"
görülmeye değer eserlerdendir.
Misis
(Yakapınar) Ören Yeri:
Misis antik kenti, Ceyhan Nehri kenarında, tarihi İpek
Yolu üzerinde kurulmuş, Adana’dan sonra gelen ikinci bir geçit durumundadır.
Misis'in tarihi, antik kentin üzerinde bulunduğu ve
Neolitik Çağ’a tarihlenen höyük ile başlar. Misis’i
Truva kahramanlarından Mopsos’un kurmuş olduğu söylenmektedir. Hitit, Assur, Makedonya ve Seleukosların
eline geçmiş, Roma ve Bizans devirlerinde de önemli bir merkez olmuştur. M.S. 8.
yüzyıldan itibaren Abbasiler döneminde yeniden imar edilmiştir. 1517 yılından
sonra Osmanlı Devleti’nin hâkimiyetine girmiş olan Misis’te bugün ayakta kalmış olan eserler M.S. 4. yüzyıla
ait bir bazilikanın mozaik taban döşemeleri, dokuz gözlü bir taş köprü,
akropoldeki surlar, sukemerleri ve hamam kalıntıları ile Selçuklu ve Osmanlı
dönemlerinden kalan Havraniye Kervansarayı ve tek
kubbeli mescittir.
Magarsos
Ören Yeri:
Adana’nın sahil ilçesi Karataş’ta Dört Direkli
mevkiindedir. Antik Kilikia’nın önemli kentlerinden
olan Mallos’un dini merkezi olan Magarsos, tapınaklarıyla tanınmış, özellikle Büyük
İskender’in dua ettiği Athena Tapınağı ile ün
kazanmıştır. Deniz boyunca uzanan şehir surları, tiyatro, stadium, kilise ve hamam kalıntıları ziyaretçilerin ilgisini
çekmektedir.
Ayas
(Aigaiai - Yumurtalık) Ören Yeri:
Kurulduğu tarih tam olarak bilinmeyen Ayas (Aigaiai) antik kenti Helenistik devirde Bergama’daki gibi
dünyanın üç asklepieion tapınağından biri ile ünlü
idi. Roma imparatorluk döneminde gelişmesini devam ettiren Ayas, Ortaçağ’da doğunun Akdeniz’e açılan en önemli liman
kentlerinden biri olmuştur.
Özellikle
Ceneviz ve Venedikli tüccarlar Aigaiai Limanı’nda
koloniler kurmuşlardır. Ünlü seyyah Marco Polo Çin
seyahati için 1268 yılında bu limandan karaya çıkmış, seyahatini tamamladıktan
sonra yine bu limandan gemiye binip Venedik’e dönmüştür. Ayrıca Ayas ve Atlas kaleleri, Kanuni Sultan Süleyman döneminde
yaptırılan üç katlı gözetleme kulesi, Osmanlı ve Roma hamamları kentin tarihi
zenginliğini artırmaktadır.
Akören
Ören Yeri:
Toroslar üzerindeki Aladağ
ilçesinin bir beldesi olan Akören yeni tespit edilmiş
bir ören yeridir. Yapılan araştırmalara göre iki mahalleden oluşan ören yerinde
ayakta kalmış dört adet kilise, yapı kalıntıları ve caddeler saptanmıştır.
Kazılardan elde edilen yazıtların incelenmesinden burasının Roma devrinden beri
yayla olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır.
Ceyhan-Sirkeli
Muvattali Kabartması ve Ören Yeri:
Eski Misis-Ceyhan karayolu üzerinde yer alan Sirkeli
köyünde Ceyhan Nehri kenarında bir kaya kütlesinin üzerinde bulunmaktadır.
Yakında
Sirkeli Höyüğü bulunur. Hitit İmparatoru Muvattali,
Mısır Firavunu Ramses ile yaptığı ünlü Kadeş Savaşı’na giderken buraya uğramış ve bu olaydan sonra
Hititler tarafından bu yerin kutsallığına inanılmıştır. Muvattali kabartması Anadolu’daki en eski Hitit kabartması
olması ile de ayrı bir öneme sahiptir.
Tepebağ
Evleri: Eski
Adana evleri, aynı adlı Tepebağ Höyüğü'nün üzerinde ve
eteklerindedir. Tarihi sur içindeki Adana şehrinin yüzlerce yıllık kültürü
burada saklıdır. Tepebağ Evleri'nin çoğu 18. yüzyılda
yapılmıştır.
Kastabala
Örenyeri
KALELER
Yılan
Kale:
Misis ile Ceyhan arasında, ovaya hâkim bir tepe
üzerindedir. İç Anadolu’dan gelip Gülek Boğazı yoluyla
Adana, Misis, Payas ve
Antakya’dan geçen tarihi istila ve kervan yolunun üzerinde bulunan kale, dağ
kaleleri zincirinin ilk halkasıdır. Halk arasında “Şahmeran Kalesi” olarak da bilinen kalede Şeyh Meran adlı
bir kişinin yılan yetiştirip terbiye ettiği söylentisi yaygındır.
Dumlu
Kalesi:
Ceyhan’ın 17 km. kuzeybatısında Sağkaya bucağının
Dumlu (Tumlu) köyünün
batısında ve 75 m. kadar yükseklikteki sert kalkerli bir tepe üzerindedir. 12.
yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır. Çevresi 800 metredir. Sekiz burçludur. Ovaya
bakan doğu köşesinde gözetleme kulesi bulunmaktadır. Tek kapısı doğuya
bakmaktadır. Kale içerisinde yapı kalıntıları ve sarnıçlar yer almaktadır. Tepe
etrafında kaya mezarları görülmektedir.
Kozan
Kalesi ve Manastırı:
Assurlular tarafından yaptırılmıştır. Kozan Kalesi
(Sis) tarihi yol üzerinde stratejik yönden önemli bir konumdadır. 9. yüzyılda
Abbasilerin, 11. yüzyılda Selçukluların ve daha sonra Haçlıların eline
geçmiştir. Her üç yılda bir yapılan vaftiz yağı çıkarma törenleri nedeniyle,
Hıristiyan dünyasının önemli merkezlerinden olmuştur.
KONAKLAR
Ramazanoğlu
Konağı:
Ramazanoğlu Halil Bey tarafından 1489 yılında
yaptırılmıştır. Üç katlıdır ve kesme taştandır. Adana’nın en eski ev
örneklerindendir. Harem bölümü ayakta olup, selamlık kısmı yıkılmıştır. Daha
sonraki yıllarda tüccarların tuz pazarı kurması nedeniyle “Tuz Hanı” adı
verilmiştir.
CAMİLER
Cami
ve Kiliseler
Akça
(Ağca) Mescit:
Adana’nın en eski Türk yapısı olan Akça Mescit, 1489 yılında Türkmen Beyi Ağca
tarafından yaptırılmıştır. Kapısı ve mihrabı göz alıcı üç sıra taş mermerle
kaplıdır.
Bebekli
Kilise:
1880-90 yılları arasında yapılan kilisenin esas ismi Saint Paul’dür. Kilisenin tepesinde Meryem Ana’nın 2.5 metrelik
tunç heykeli bulunmaktadır. Heykelin bebeğe benzemesi nedeniyle halk arasında
Bebekli Kilise olarak bilinir.
Büyük
Saat Kulesi:
Tarihi Ulu Cami Külliyesi içinde, 1882 yılında Vali Abidin Paşa tarafından yaptırılmıştır. Kesme taştan
dikdörtgen kesitli 32 m. yükseklikte bir kuledir. Resmi dairelerin zamanlarını
ve ezan vakitlerini göstermek için yapılmıştır.
HAMAMLAR
Çarşı
Hamamı: Ramazanoğlu
Piri Bey tarafından 1529 yılında yaptırılmıştır. Soğukluk, sıcaklık bölümü ve
halvet odalarıyla klasik Osmanlı hamam mimarisinin tipik örneklerindendir. Giriş
kapısındaki taş işçiliği ilginçtir.
KERVANSARAYLAR,
BEDESTENLER
Kurtkulağı
Kervansarayı:
Kurtkulağı Kervansarayı, Ceyhan’ın 12 km.
güneydoğusunda Kurtkulağı beldesindedir. 17. yüzyıl
sonunda Hüseyin Paşa tarafından eski Halep kervan yolu üzerinde yaptırılmıştır.
Büyük kesme taşlarla yapılmıştır. 23.60x45.75 m. boyutlarındadır. 1.80x2.15
m’lik kalın ayaklar ve kemerlerle örtülü odalar sivri
kemerli ikişer pencere ile aydınlanmaktadır. Kervansarayın hemen yanında, aynı
döneme ait ilginç bir mimarisi olan tarihi cami bulunmaktadır.
Bedesten:
Eski Belediye Caddesi üzerindedir. Ramazanoğlu Halil
Bey ve oğlu Piri Mehmet Paşa tarafından 16. yüzyılda yaptırılmıştır. “Kapalı
Çarşı” olarak da bilinmektedir. Adana’nın en canlı ticaret merkezi olmuştur.
Halen bu önemi sürmektedir.
KAPLICALAR
Termal
Bahçe
ilçesindeki Haruniye Termal Turizm Merkezi, Aladağ yakınlarındaki Acısu
içmesi, Ceyhan'daki Tahtalıköy, Kokarpınar içmesi ve Kurttepe
içmesi çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan şifalı sulardır.
PLAJLAR
İlin
Akdeniz kıyısındaki Karataş ve Yumurtalık ilçeleri
kıyı turizmi açısından önemlidir.
YAYLALAR
Tekir,
Bürücek, Aladağlar, Horzum Fındıklı, Hamidiye, Asar,
Asmacık, Armutoluk, Belemedik, Meydan, Çamlıyayla ve Kızıldağ yaylaları
eşsiz güzelliğiyle yayla turizmi için önemlidir.
KÖPRÜLER
Taşköprü:
Adana Müzesi’ndeki kitabede mimar Auxentios tarafından
4. yüzyılda yapıldığı yazılıdır. 319 m. uzunluğunda ve 13 m. yüksekliğinde olan
köprü, yanlardan ortaya doğru büyüyen 21 yuvarlak kemerden ibarettir. Bunlardan
ancak 14’ü sağlamdır. Ortadaki büyük kemerde iki aslan kabartması vardır.
KORUNAN
ALANLAR
Yumurtalık
Tabiatı Koruma Alanı
Konumu
Doğu Akdeniz Bölgesinde, Adana ili, Karataş ilçesi
sınırları içerisinde yer almaktadır. Saha; 16430 Ha. büyüklüğündedir.
Ulaşım
Karataş-adana yolu ile Yumurtalık-Adana yoluyla
ulaşılmaktadır. Tabiatı Koruma Alanı Karataş ilçe
merkezine 35. km,Yumurtalık ilçe merkezine 30 km. mesafededir.
Özellikleri
Seyhan-Ceyhan deltası, göl lagünleri, kıyı kumulları, barındırdığı bitki ve
hayvan türleri, tarihi ve kültürel değerleri ile kompleks bir yapı
oluşturmaktadır.
Sulak
alan kompleksi, kuş göç yolu üzerinde bulunmakta olup, kışın kuş populasyonları çok yüksek değerlere ulaşmaktadır. Kuşların
göçlerinin emniyetleri bir şekilde tamamlanması bakımından son derece önemli bir
mevkiinde bulunmanın yanı sıra, soğuk kış şartlarında Orta Anadolu'daki göllerin
donması su kuşlarına çok önemli bir kışlak görevi yapmaktadır.
Akyatan
ve Ağyatan gölleri barındırdığı kuş türleri açısından
Türkiye'deki "A sınıfı" niteliğindeki 19 sulak alandan 2'sini oluşturmaktadır.
Ayrıca nesli tehlikeye düşmüş 2 tür deniz kaplumbağasının (Caretta caretta) ve özellikle
(Cheloria Mydas) Akdeniz'de
varlığını sürdürebilmesi açısından da bu alanlar önemlidir. Ayrıca Yumurtalık
Lagünü ülkemizde Halep Çamının(Pinus Halepensis)'in nadir yayılış alanıdır.
Saha;
Türkiye'nin Akdeniz kıyılarında yer alan 17 deniz kaplumbağası yuvalama
alanlarından birisidir. Özellikle Akdeniz'de yok olma tehlikesi içinde bulunan
Chelonia Mydas türü
kaplumbağa için son sığınma alanlarıdır.
SPORTİF
FAALİYETLER
Adana
ili baraj gölünde sörf yapılmaktadır. Yaylalarda trekking ve atlı doğa sporu
güzergahları mevcuttur. Bisiklet sürüşü için çok elverişli güzergahlar vardır.
Seyhan ve Ceyhan nehirleri baraj gölleri olta balıkçılığı için uygun
mekanlardır.
Av
potansiyeli yüksek olan ilde Torosların yamaçlarında
yaban keçisi, ala geyik ve karaca av hayvanı üretme sahaları kurulmuştur.
Akarsularda bol miktarda alabalık yaşamaktadır.
Rafting
için çok elverişli ırmaklarından biri olan Göksu, Adana il merkezine 121 km.
mesafede olan Feke ilçesindedir.
KUŞ
GÖZLEM ALANI
Aladağlar:
Kuş Alanı, Tuzla Gölü Kuş Alanı, Akyatan Gölü Kuş
Alanı, Ağyatan Gölü Kuş Alanı, Yumurtalık Lagünleri
Kuş Alanı Adana İli sınırlarında bulunmaktadır.
Adana
Seyhan nehrinin her iki yakasında kurulmuş, Akdeniz de yaklaşık olarak 160 km.
kıyısı bulunan, nüfus büyüklüğü açısından Türkiye'nin 4. ilidir. Adana, kuzeyden
Kayseri, kuzey batıdan Niğde, batıdan İçel, doğudan Kahramanmaraş ve Osmaniye,
güneybatıdan Hatay il sınırları ile çevrilidir.
Adana'da
coğrafi yapıya uygun olarak dağlık ve ovalık kesimde iklim değişiklik
göstermektedir. Ovalık alanın iklim yapısı Akdeniz iklimidir. Yazları sıcak ve
kurak, kışları ılık ve yağışlıdır. Dağlık alanlarda ise kara iklimi hakimdir ve
kışın yağışlar kar şeklindedir.
1950’den
sonra yoğun bir gelişme gösteren kentin yerleşim tarihi Tepebağ Höyüğü’ndeki surlarla çevrili yerleşim ile Neolitik
Çağ’a inmektedir. Kent prehistorik devirlerden
itibaren Anadolu’yu Gülek Boğazı ile Tarsus’a bağlayan
yol üzerinde olduğundan önemlidir. Hitit İmparatorluğu yıkıldıktan sonra kurulan
Geç Hitit Krallığı sınırları içinde kalan bölge daha sonra sırasıyla Assur, Pers ve Büyük İskender’in egemenliğine girmiştir.
İskender’in ölümünden sonra önce Seleukoslar, M.Ö.
66’da da Romalı Konsül Pompeius tarafından ele
geçirilmiştir. Roma ve Bizans devirlerinde önem kazanan kent, 704’te Araplarca
ele geçirildiyse de 9. yüzyılda tekrar Bizans egemenliğini tanımıştır. 11.
yüzyıl sonunda Selçukluların, 14. yüzyıl ortalarında da Memlukluların egemenliği
görülmektedir. Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi sırasında Osmanlı topraklarına
dahil olmuştur. 1833’te Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa’nın işgaline uğrayan kent,
1840’ta Londra Antlaşması ile yeniden Osmanlı yönetimine girmiştir. 1867’de
kurulan Adana vilayetinin merkezi olan Adana, I. Dünya Savaşı’nın ardından
Fransızlar tarafından işgal edilmiştir. Fransızlar 5 Ocak 1922’de Adana İtilafnamesi hükümleri uyarınca kenti boşaltmışlardır.
Adana
yöresinin zengin bir mutfağı bulunmaktadır. Mutfağın bu kadar zengin olmasının
nedeni çeşitli kültürlerin etkisinde kalmasıdır. Adana yemeklerinin en büyük
özelliği un, bulgur, et ve çeşitli baharatların kullanılmasıdır. Aynı zamanda
süt, yoğurt, peynir ve çökelek de bol miktarda kullanılmaktadır. Adana kebabı
çok ünlüdür. Bunun yanında bol yeşillik, ezme, salata yenir ve mevsimine göre
ayran veya yöreye özgü şalgam suyu içilir. Kesme ya da
hamur çorbası, yüzük çorbası, düğün çorbası, sebze yemeklerinden süllüm, mercimekli ıspanak başı, kabak çintmesi, bulgur yemeklerinden ekşili topalak, sarmısaklı köfte, içli köfte, sakatat dolması, kebaplardan
Adana kebabı, çingene kebabı, içeceklerden şalgam veya meyan kökü, tatlılardan
karakuş tatlısı, taş kadayıfı ve halka tatlısı Adana mutfağının özgün
yemeklerindendir.
Adana'dan
Yemek Tarifleri
Ispanaklı
veya Etli Kömbe
Malzemeler:
4
kg. un
1
su bardağı yağ
1
tatlı kaşığı maya
2
kg. ıspanak veya 1 kg. kıyma
1
çay kaşığı susam
yeterince
tuz ve su
5
baş kuru soğan
2
çorba kaşığı salça
Hazırlanışı:
Ortası
açılan un tuz ve su eklenerek hamur haline getirilir. Mayalanması için 1-2 saat
bekletilir. Mayalanan hamur beş eşit parçaya bölünerek bezi yapılır. Büyükçe bir
tepsinin içi bir çay bardağı yağla iyice yağlanır. Beziler tepsinin çapına göre
açılarak tepsiye yayılır. Soğan ıspanak ve salçadan hazırlanan iç koyularak dört
kat yapılır. Başka bir kapta susam, 1 bardak un ve 1 bardak su karıştırılarak
bulamaç yapılır, hazırlanan bulamaç tepsideki hamurun üzerine sürülür. En üste
bir su bardağı yağ dökülür. Baklava dilimi şeklinde dilimlenen yemek fırında
pişirilir.
Çingene
Kebabı
 |
| Çingene Kebabı |
Malzemeler:
1/2
kg. patlıcan
1
kg. domates
2
baş soğan
4-5
yeşil biber
1/2
demet maydanoz
yeterince
tuz ve sumak
Hazırlanışı:
Patlıcan
ve domatesler şişlenerek közde pişirilir. Piştikten sonra kabukları soyulur ve
dilimlenerek tepsiye dizilir. Diğer tarafta ise kuru soğan halka halka doğranarak tuz ve sumakla ovalanır, sonra içine
doğranmış maydanoz konur ve tekrar karıştırılır. Bu karışım kızgın yağda
kavrularak domates ve patlıcanın üzerine dökülür. Hazırlanan tepsinin üzeri hava
almayacak şekilde örtülüp mangalda yarım saat daha pişirilir. Sıcak servis
yapılır.
Karakuş
Malzemeler:
1/2
kg. irmik
1
bardak şeker
2
bardak süt
1
adet limon kabuğu rendesi
1
adet yumurta
Yeterince
un
1/2
kg. ceviz içi
Şurup
için:
6
bardak şeker-5 bardak su, 1/2 adet limon
Hazırlanışı:
Bir
gece önceden irmik ılık süt ile ıslatılır, üzerine yağ ve yumurta eklenerek
yoğrulur. Kulak memesi yumuşaklığına gelinceye kadar üzerine un serpilir.
Hazırlanan hamur 8 eşit parçaya bölünür ve üzerine nemli bez örtülerek
dinlendirilir. Bezeler tek tek üzerine un serpilerek
açılır. Açılan yufkaya dövülmüş ceviz içi ve limon rendesi serpilir. Tekrar
oklavaya sarılarak rulo haline getirilir ve baklava dilimi halinde kesilir.
Diğer taraftan şurup malzemeleri kaynatılarak soğutulur. Kesilen karakuşlar ise
bol yağda kızarıncaya kadar pişirilerek şerbetin içine atılır. Bastırılarak
şurubu emmesi sağlanır. Bu tatlı yapılırken iki ayrı tava kullanılmalıdır. Her
kızartmadan sonra yağ süzülmelidir.
Geleneksel
motiflerle yapılan el sanatları çok gelişmiştir. Keçecilik, koşumculuk, at
arabacılığı, demircilik ve bakırcılık, yemenicilik, mermercilik, kilimcilik,
hasır ve boyra örücülüğü ilin önemli el sanatları
arasında yer alır.
Adana
Valiliği
http://www.adana.gov.tr
Adana
Belediyesi http://www.adana-bld.gov.tr
Adana
Ticaret Borsası http://www.adanatb.org.tr
Adana
Sanayi Odası http://www.adaso.org.tr
Adana
İl Turizm Müdürlüğü http://www.adanaturizm.gov.tr
Karataş
Kaymakamlığı
http://www.karatas.gov.tr
Adana
Kent Konseyi
http://www.adanakentkonseyi.org/
Çukurova
Üniversitesi
http://www.cu.edu.tr/
Adana
Güç Birliği Vakfı
http://www.agv.org.tr/
Kent
Merkezindeki Bölge Arkeoloji Müzesini, Etnografya Müzesini, Atatürk Evini
gezmeden,
Merkezde
Ulu Cami, Sabancı Merkez Cami, Bebekli Kilise, Taş köprü ve Tepebağ Eski Adana evlerini görmeden,
Merkez
dışındaki Anavarza, Şar ve Misis ören yerleri Akyatan ve
Ağyatan Kuş Cennetlerini görmeden,
Adana
Kebabı yemeden, Şalgam suyu ve Aşlama (meyan kökünden yapılmaktadır) içmeden,
Eski
çarşıları gezmeden, Karatepe kilimlerinden almadan,
Uzun
yıllardan beri yapılan Altın Koza Festivalini izlemeden...
Dönmeyin.
bilgi için teşekkürler
YanıtlaSil